سکته مغزی واژه ای آشنا که برای بیان علت مرگ و میر بسیار می شنوبم چطور در بدن اتفاق می افتد و یا بهتر است بگوییم چه می شود که مغز دچار سکته می شود. برای تعریف brain stroke به طور خلاصه باید گفت سکته مغزی هنگامی رخ می دهد که یک لخته خونی باعث انسداد شریان خون رسان به مغز می شود (سکته مغزی ایسکمیک) و یا یک رگ خونی مغز پاره شده و خونرسانی به بخشی از مغز متوقف می شود (سکته مغزی هموراژیک) و در عرض چند دقیقه پس از این حادثه سلول های مغز شروع به مردن می کنند.
آنچه در این مطلب می‌خوانید ...
سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی در کل دنیا دومین علت مرگ بشر است و اولین علت از کارافتادگی، اما در کشورهای پیشرفته در حال حاضر سومین علت مرگ است که با پیر شدن جوامع در آینده نه چندان دور در آن کشورها نیز دومین علت مرگ خواهد شد. سکته مغزی یعنی بسته شدن یا پاره شدن یک شریان مغزی که به دنبال آن اختلال در گردش خون آن ناحیه از مغز ایجاد شده و موجب بروز علائمی مثل فلج نیمه بدن، اختلال تکلم و اختلال در راه رفتن می شود.سکته مغزی، زمانی اتفاق می افتد که رگی خونی در مغز مسدود یا منفجر شود. به طور متوسط 10 تا 15 درصد افرادی که به سکته های مغزی مبتلا می شوند در اثر این بیماری جان خود را از دست می دهند و 60 تا 70 درصد بیماران با درمان مناسب می توانند زندگی مستقل داشته باشند.
یکی از علل متداول سکته مغزی ضخیم و سخت شدن دیواره رگ های خونی است. پلاکت های ساخته شده از چربی، کلسیم، کلسترول و … انعطاف رگ های خونی را از میان می برند. لخته خون ممکن است سبب مسدود شدن رگ خونی غیر قابل انعطاف و بروز سکته مغزی ایسکمیک شود. عامل اصلی سکته مغزی هموراژیک در اکثر موارد عدم درمان فشار خون بالا است که سبب انفجار رگ خونی ضعیف می شود. معمولاً این افراد علایم خبرکننده ای مانند سردرد و تشنج دارند که منجر به پاره شدن رگ های مغزی می شود.
یکی دیگر از دلایل بروز سکته های مغزی حرکت لخته خون از قلب یا عروق گردن است که وارد مغز می شود مبتلایان به رماتیسم قلبی یا بیماران قلبی که ریتم قلبشان دچار مشکل است و کسانی که دچار سکته های قلبی شده اند یا مشکل دریچه ای دارند مستعد ابتلا به سکته های مغزی هستند.
کار درمانی کودکان
کاردرمانی نقش مهمی در روند بهبودی پس از سکته مغزی دارد. نتیجه نهایی کاردرمانی در سکته مغزی، کمک به بیمار برای یادگیری مجدد مهارت‌هایی است که به علت آسیب مغز از دست داده است. کاردرمانی با هدف بهبود کیفیت زندگی و بازگرداندن استقلال فرد بیمار است.
نتیجه تحقیقات نشان می‌دهد که بیمارانی که برنامه مشخص و منظمی برای توانبخشی به ویژه کاردرمانی و گفتار درمانی دارند ،بهبودی بیشتر و بهتری نسبت به کسانی دارند که توانبخشی را جدی نمی‌گیرند.
برخی افراد ممکن است تصور کنند که کاردرمانی جسمی و ذهنی فقط برای بزرگسالان است و کودکان، نیازی ندارند. اما کار اصلی کودک بازی و یادگیری است و کار درمانگران می‌توانند مهارت‌های کودکان برای بازی، عملکرد مناسب در مدرسه و فعالیت‌های روزانه را ارزیابی کنند و آن‌ها را با آنچه که برای این گروه سنی مناسب است، مقایسه کند. کار درمانگران علاوه بر کار کردن برای رفاه فیزیکی فرد، به عوامل روانشناختی، اجتماعی و محیطی که می‌توانند از طریق روش‌های مختلف تأثیرگذار باشند، توجه دارند. این رویکرد باعث می‌شود کار درمانی بخشی حیاتی از مراقبت‌های بهداشتی برای برخی از کودکان باشد.
کاردرمانی پس از سکته مغزی شامل چه بخش هایی است؟
کاردرمانی عبارت است از علم و هنر استفاده از فعالیت های هدفمند؛ به منظور کسب حداکثر میزان استقلال فرد مراجعه کننده، در انجام فعالیت های روزمره زندگی، هدف کاردرمانی بطورکلی جلوگیری از پیشرفت بیماری و باز گرداندن توانایی های از دست رفته جهت بازگشت بیمار به زندگی و سطح فعالیت قبلی است. در واقع درمانگر باید از هر فعالیت، تمرین، کار، روش و راهکاری که می تواند برای بالا بردن میزان استقلال بیمار استفاده کند تا میزان اتکاء فرد مراجع به خانواده یا جامعه کمتر شود. فایده این خدمات آن است که هزینه های زندگی برای او و خانواده اش در آینده بسیار پایین آمده و می تواند با امید و معنای بیشتری به زندگی مستقلانه خود ادامه دهد
روش‌های زیادی برای کاردرمانی پس از سکته وجود دارد. ،برنامه توانبخشی به قسمتی از بدن یا به نوع توانایی ای که تحت تاثیر قرار گرفته بستگی دارد.
تمرینات مهارتی
این تمرینات می تواند باعث ارتقا قدرت و هماهنگی عضلات شود و هم می تواند شامل تمرینات تقویت عضلات بلع باشد.
تمرینات حرکتی
بیمار ممکن است یاد بگیرد که از وسایل کمکی از قبیل عصا، واکر، ویلچر یا بریس‌های مچ پا برای جابه‌جایی استفاده کند. ،بریس مچ پا می تواند باعث ثبات مچ پا برای تحمل وزن بدن شود و به یادگیری مجدد راه رفتن کمک کند.
درمان با استفاده از محدودیت حرکتی
در این روش، هنگامیکه اندام آسیب دیده تمرین داده می شود تا عملکرد آن بهبود پیدا کند از فعالیت اندام سالم جلوگیری می‌شود.
درمان دامنه حرکتی
درمان همراه با تمرینات موثر می‌تواند اسپاستی سیتی را کم کند و باعث بازیابی دامنه حرکتی شود.
در کار درمانی چه مواردی مورد برسی قرار می گیرد
- مهارت‌های حرکتی ظریف: اشاره به حرکت و مهارت ماهیچه‌های کوچک در دست و انگشتان
- مهارت‌های حرکتی زمخت: اشاره به حرکت عضلات بزرگ در بازوها، پاها و تنه
- مهارت‌های حرکتی بصری: اشاره به حرکت بر اساس درک اطلاعات بصری
- مهارت‌های حرکتی دهانی: اشاره به حرکت عضلات دهان، لب‌ها، زبان و فک، از جمله مکیدن، گاز گرفتن، خرد کردن، جویدن و بلعیدن
- مهارت‌های مراقبت از خود: مربوط به لباس پوشیدن، تغذیه و توالت رفتن معمول
- ادغام حسی: توانایی دریافت، چینش و پاسخ به اطلاعاتی که از جهان دریافت می‌کنیم.
- مهارت‌های برنامه ریزی حرکتی: توانایی برنامه ریزی، پیاده سازی و توالی کارهای حرکتی
- مهارت‌های نوروحرکتی: مربوط به واحدهای سازنده قدرت عضلانی، تونیک عضلانی، مکانیسم‌های موضعی و ادغام رفلکس
منبع: arianclinic.com
