تحریک بیشتر بر روی مهارتهای کودک، به تقویت آنها کمک میکند. بخشهای پیش رو توصیههایی به والدین برای تحریک حوزههای خاص و تکامل بهتر و سریعتر کودک است.
آنچه در این مطلب میخوانید ...
کمک به رشد نوزاد در بدو تولد
- تغذیه پستانی: روزانه 8 تا 12 بار کودک را از شیر خود تغذیه کنید تا او را از عفونتها مصون نگه دارید.
- او را نگه دارید، بغل کنید، تکان دهید، در آغوش بگیرید.
- با او صحبت کنید، موقع غذا دادن و حمام کردن برایش آواز بخوانید.
- به او اجازه دهید که به موسیقی ملایم گوش دهد.
کمک به رشد در 1 تا 3 ماهگی
برای تکامل مهارتهای زبانی و درک
- اغلب با کودک خود صحبت کنید؛ برای مثال آنچه را انجام میدهید برای کودک بیان کنید؛ مثل پوشاندن لباس، غذا دادن، حمام کردن و
- صداهای بچهگانه (غان وغون) درآورید. در حالی که به کودک خود نگاه میکنید و میخندید، با لحن خوشآیند صحبت کنید.
- به کودک خود اجازه دهید که صداهای مختلف مثل موسیقی و جغجغه و صدای اسباب بازیها و را بشنود
برای تکامل مهارتهای شخصی و اجتماعی
- وقتی کودک گریه میکند، سعی دارد برای نیازش ارتباط برقرار کند.
- بنابر این شما هم سعی کنید که به موقع واکنش نشان داده و او را آرام سازید.
- با او با لحنی ملایم صحبت کنید، او را تکان دهید تا آرام شود.
- به او کتاب یا اسباب بازیهایی با رنگ روشن نشان دهید.
- وقتی او گریه میکند، همان وقت به او جواب دهید.
- وقتی با او حرف میزنید به او نگاه کنید؛ بخصوص وقتی او از خنده شما میخندد، دوباره بخندید.
- به او اجازه دهید که افراد و کارهای آنها را ببیند.
برای تکامل کنترل عضلات درشت
- هر روز چند دقیقهای کودک را روی شکمش بگذارید. چند اسباب بازی در مقابلش قرار دهید و او را به بلند کردن و کنترل سرش تشویق نمایید.
- با حرکت دادن اسباب بازیها در جلوی کودک او را تشویق نمایید تا پهلو به پهلو شود.
- در حالی که سرش را نگه داشتهاید، کودک را روی دامان خود بنشانید، تا موجب تقویت کنترل سر شود.
برای تکامل کنترل عضلات کوچک و حل مسئله
- به او اجازه دهید تا در تماس اجسام با دستش، اشیاء و بافتهای مختلف (زبری، نرمی و…) را حس کند.
- به او اجازه دهید تا اسباب بازی رنگی در دستتان را دنبال کند.
- مطمئن شوید که اوقات ساکت و آرامی دارد تا دنیایش را کشف کند.
- به او اجازه دهید با درآوردن صداهایی مانند غان و غون با خودش بازی کند.
کمک به رشد در 3 تا 6 ماهگی
برای تکامل مهارتهای زبان و درک
- بازی «گفتگوی دوطرفه» کنید. اول او از خودش صدایی میسازد و شما گوش میدهید. سپس شما همان صدا را میسازید و او گوش میدهد.
- او را تشویق کنید که سرش را به طرف صداها بچرخاند.
- درباره یک اسباب بازی برایش حرف بزنید و طرز استفاده از آن را به او نشان دهید. در صحبت کردن با او از جملات کامل استفاده کنید.
- داستانهای کوتاه بخوانید، شعر بخوانید.
- برایش اوقات آرام و ساکتی فراهم نمایید.
برای تکامل مهارتهای شخصی و اجتماعی
- به کودکتان نشان دهید که شما از این که او اولین صداها را در میآورد، خوشحال هستید و آنها را تکرار کنید.
- او را مقابل یک آینه قرار دهید و خودش را به او نشان دهید، با او دالی موشه بازی کنید.
- یک اسباب بازی را زیر لباسی پنهان کنید، به طوری که بتواند دنبالش بگردد.
- بدنش را ماساژ دهید تا راحت و آرام شود.
- وقت حمام را به صورت تفریح درآورید، او را تشویق کنید تا به آب لگد بزند یا آبپرانی کند. هرگز او را کنار آب تنها نگذارید.
برای تکامل کنترل عضلات درشت
- او را به پشت بگذارید به او اجازه دهید تا خودش را به اسباب بازیهایی که کنار تخت و پارکش آویزان است، برساند.
- او را روی شکمش بگذارید و تشویقش کنید که سرش را بالا آورده و روی بازوهایش فشار دهد تا آنچه را در اطرافش میگذرد، مشاهده کند.
- کاری کنید که از شکم به پشت و از پشت به شکم غلت بزند.
- در حالی که زیر بغلش را گرفتهاید، او را سر پا نگه دارید تا کف پاهایش دامن شما یا تخت را لمس کنند.
- به او کمک کنید تا به تنهایی بنشیند. او را در گوشهای بگذارید و با گذاشتن بالشهایی در اطرافش مانع از افتادنش شوید.
برای تکامل کنترل عضلات کوچک و حل مسائل
- یک جغجغه یا شی بی خطر دیگر در دست کودک بگذارید و آن را به آرامی بکشید تا او تشویق شود که آن را بگیرد.
- اسباب بازی یا شی دیگری در دست او قرار دهید و ببینید که آیا به دست دیگرش میدهد. دو تا شی، هر کدام برای یک دست و در یک زمان به او بدهید، به او اجازه دهید تا با آنها بازی کند. به او نشان دهید، چگونه آنها را به هم بکوبد.
کمک به رشد در 6 تا 9 ماهگی
برای تکامل مهارتهای زبان و درک
- برای او کتابهای کودکانه با رنگهای روشن بگیرید و هر روز برایش بخوانید.
- با او زیاد حرف بزنید.
- به عکسهای مجله ها نگاه کنید، اشاره کنید و نام آنها را بگویید.
- به قسمتهای ظاهری بدن اشاره کنید و نام آنها را بگویید.
- با او بازی کنید و برایش دست بزنید. مثال بازی «دست بزنیم ما شادی کنیم ما خندانیم….»
برای تکامل مهارتهای شخصی و اجتماعی
- در آغوش بگیرید، بغل کنید، بازی دالی موشه انجام دهید، به او آرامش و تسکین دهید.
- به او فرصتهایی دهید تا بوهای خوب مثل بوی غذاها، گلها و ادویهها را استشمام کند.
- به او کمک کنید تا بفهمد چرا بعضی چیزها ایمن نیستند. برای مثال ا گر به طرف اجاق گاز یا فر میرود، به او بگویید که اینها صدمه میزنند (داغ).
برای تکامل کنترل عضلات درشت
- به کودک کمک کنید تا خودش را بالا بکشد و بایستد. سعی کنید درحالی که مبل یا دستان شما را گرفته است، راه برود.
- به او کمک کنید که بالا و پایین بپرد.
- جلوی او اسباب بازی بگذارید تا او به چهار دست و پا رفتن تشویق شود.
برای تکامل کنترل عضلات کوچک و حل مسائل
- به کودک این فرصت را بدهید که خودش غذا را بردارد و خودش غذا بخورد.
- به او کمک کنید تا با فنجان آب بنوشد.
- در وقت حمام به او اجازه دهید با اسباب بازیهای شناور بازی کند.
- به کودک نشان دهید که چگونه اشیا را درون جعبه بگذارد. به او اجازه دهید تا با ظروف بیخطر بازی کند.
- کودک را تشویق کنید تا یک مداد شمعی بزرگ را در دست نگه دارد و روی کاغذ، خط خطی کند.
کمک به رشد در 9 تا 12 ماهگی
برای تکامل مهارتهای زبان و درک
- با دستکش و جوراب، عروسک انگشتی درست کنید. کودک را تشویق کنید که با عروسک انگشتی ارتباط برقرار کند، بازی کند، با آنها داستان بسازید.
- به او مامان بابا گفتن را یاد بدهید.
- برای او شعرهای کودکانه بخوانید.
- به او اسامی افراد و چیزهایی مثل حیوانات، رنگها و اعضای بدن را بگویید.
برای تکامل مهارتهای فردی و اجتماعی
- به کودک کمک کنید تا فنجان را نگه دارد و از آن بنوشد.
- به او اجازه دهید تا در وعدههای غذایی همراه خانواده باشد و برای مدت کوتاهی او را کنار خود بنشانید.
- به او کمک کنید که دستورات ساده را دنبال کند.
- به او نشان دهید که چگونه میتواند یک اسباب بازی را به طرف خود بکشاند.
برای تکامل کنترل عضلات بزرگ
- اجازه دهید خودش به تنهایی بنشیند.
- به او کمک کنید تا با کمک تکیه گاهی راه برود.
- او را تشویق کنید تا با راه رفتن یا چهار دست و پا رفتن خود را به اسباب بازیها برساند.
- اسباب بازیهای هل دادنی یا کشیدنی برایش فراهم کنید، تا با آنها بازی کند.
- کاری کنید بدون این که به چیزی تکیه دهد، خم شود و از روی زمین یک اسباب بازی بردارد.
- با او روی زمین بنشینید و توپ بازی کنید.
برای تکامل کنترل عضلات کوچک و حل مسائل
- به او اجازه دهید تا با کمک انگشت شست و یک انگشت دیگر، مداد شمعی را بردارد.
- به او کمک کنید تا چیزها را درون یک ظرف یا جعبه بگذارد.
- او را تشویق به بازی با اسباب بازیهای درون وان کنید.
- به او فرصت دهید تا خودش غذا بخورد.
- به او نشان دهید که چطور بلوکهای بزرگ را روی بلوکهای دیگر بگذارد، یا آنها را به هم بکوبد.
- در حالی که شما در آشپزخانه کار میکنید، به او اجازه دهید تا به طرز بیخطر در آشپزخانه بازی کند.
- یک کشوی پایینی را پر از ظروف پلاستیکی و سرپوش و قاشقهای پلاستیکی و وسایل بیخطر دیگر بکنید تا با آنها بازی کند.
کمک به رشد در 12 تا 15 ماهگی
برای مهارتهای زبان و درک
- به کودک واژههای کلیدی مانند: شیر، آب، تخت را یاد بدهید. سپس کودک را تشویق کنید تا کلمات را بازگو کند.
- به کودک کمک کنید اسامی چیزهایی که میگویید را بازگو نماید.
- در هنگام حمام کردن یا لباس پوشاندن، اعضای بدن را آموزش دهید.
- کودک را تشویق کنید تا با کوبیدن اجسام به یکدیگر آهنگ با ریتم درآورد.
برای تکامل مهارتهای شخصی و اجتماعی
- در یک زمان، فقط یک دستور ساده به او بدهید. برای مثال: توپ را بیاور.
- به او نشان دهید که چگونه لباسهایش را درآورد؛ یا چگونه از قاشق برای خوردن استفاده کند.
- وقتی کاری را درست انجام میدهد، به او پاداش دهید. او را تحسین کنید و بگویید: ممنون.
- به کودک اجازه دهید که با عروسک بازی کند، به او غذا بدهد و از او مراقبت کند.
- او را به خار ج از منزل مثل: باغ وحش، زمین بازی و ساحل ببرید، با او قدم بزنید.
برای تکامل عضلات درشت
- به او یک اسباب بازی بدهید تا در حالی که راه میرود، آن را بکشد.
- به او کمک کنید تا با احتیاط بهصورت چهاردستوپا از پلهها بالا و پایین برود.
- به او نشان دهید که چگونه به طرف عقب گام بردارد.
- بازی قایم باشک انجام دهید.
- به او نشان دهید که چطور یک توپ بزرگ را بگیرد و پرتاب کند.
برای تکامل عضلات کوچک و حل مسائل
- به او کمک کنید که با بلوکها یک بر ج بسازد. روش ساختن را به او نشان دهید و با او بازی کنید.
- به او نشان دهید که چطور چیزها را درون ظرف قرار دهد و چگونه آنها را درآورد.
کمک به رشد در 15 تا 18 ماهگی
برای تکامل مهارتهای زبان و درک
- او را تشویق کنید تا آنچه را که میخواهد، بیان کند. برای مثال به او بگویید چگونه «لطفا من کمی شیر میخواهم» را بیان کند. وقتی کلمات را کنار هم میگذارد، او را تشویق کنید.
- وقتی اشاره میکند، به او بگویید چه عبارتی میتواند بگوید. اگر به یک گربه اشاره میکند، بگویید: «آن یک گربه است».
- در حالی که به تصاویر مجله و کتاب نگاه میکنید، از او بخواهید که موضوع آن را برایتان بگوید.
- تلفن اسباب بازی به او بدهید، بازی تلفن به پدربزرگ و مادربزرگ یا بابا را انجام دهید.
- با صدای بلند برایش کتاب بخوانید.
برای تکامل و مهارتهای شخصی و اجتماعی
- او را در آغوش بگیرید و ببوسید، کاری کنید که او هم شما را در آغوش بگیرد و ببوسد.
- به او اجازه دهید تا در فعالیتهای روزمره به شما کمک کند.
- به او اجازه دهید که یک قاشق را روی میز بگذارد یا لباسهای کثیف را در سبد بگذارد.
- با کمک کردن به او هنگام مسواک زدن با آب، به او یاد دهید که از دندانهایش مراقبت کند.
- بازی قایم موشک بکنید. ابتدا بازی را آسان و به تدریج که بازی کردن او بهتر شد، بازی را سختتر کنید.
- برنامه ریزی مکرر برای بیرون رفتن، مثل زمین بازی، باغ وحش یا پارک داشته باشید.
برای تکامل کنترل عضلات درشت
- موقع حمام یا شنا به او اجازه دهید تا با ریختن آب درون ظرف و خار ج کردن آب از ظرف، بازی کند. از کاسه و ظروف پلاستیکی استفاده کنید.
- به او اجازه دهید که روی اسب گهوارهای بازی کند. مطمئن شوید که اسب ایمن باشد و سقوط نکند.
- به او نشان دهید که چگونه تاب بازی کند و چگونه از وسایل بالا برود.
- او را تشویق به راه رفتن روی نوک پنجه، عقبگرد و بالا و پایین رفتن از پله بکنید.
- او را به پارک یا محلهایی ببرید که میتواند بدود و یا توپ بازی کند.
برای تکامل عضلات کوچک و حل مسائل
- او را به بازی با بلوکها، قطعات بزرگ پازل، کشیدن با مداد شمعی و رنگ کردن با انگشت تشویق کنید.
- به او نشان دهید که چگونه در حباب صابون فوت کند. در مورد اینکه حبابها چطور به نظر میآیند و احساس میشوند، صحبت کنید.
- به کودک نشان دهید که چگونه نخ را داخل چیزهایی مثل سوراخ دکمههای بزرگ کند.
کمک به رشد در 18 تا 24 ماهگی
برای تکامل مهارتهای زبان و درک
- آهنگهایی مانند لالایی بخوانید، آواز بخوانید و سعی کنید که کودک با شما هم آواز شود.
- هنگام حرف زدن از جملات کوتاه استفاده کنید و هر روز برای کودکتان کتاب بخوانید.
- اگر برای کودکتان تماشای تلویزیون را انتخاب کردهاید، برنامههای با کیفیت انتخاب کنید و با او درباره آنچه هر دو میبینید صحبت کنید. زمان دیدن روزانه را حداکثر در نیم تا یک ساعت محدود کنید.
- باهم به کتابها و مجلات نگاه کنید و از او بخواهید که آنچه را در تصاویر اتفاق افتاده است، تعریف کند.
- برایش راجع به آنچه امروز اتفاق افتاده یا فردا اتفاق خواهد افتاد، بهخصوص قبل از رفتن به رختخواب صحبت کنید.
- به کودکتان آموزش دهید دستوراتی را که همراه با خواهش است، دنبال کند. برای مثال: «لطفا پیراهن زرد را بیاور».
- به اشیا مختلف اشاره کنید و رنگ آنها را بگویید.
برای تکامل مهارتهای شخصی و اجتماعی
- به کودکتان نشان دهیدکه باهم بازی کردن،تفریح است.
- یک دوست برایش پیدا کنید تا با او بازی کند. آنها را تشویق کنید با یکدیگر بازی کنند، برای مثال: اسب بازی، قایم باشک.
- به کودکتان کمک کنید تا پازلها را جور کند یا با قوطیهای کفش بر ج بسازد.
- کودک را برای غذا خوردن، به استفاده از قاشق و چنگال تشویق کنید؛ همچنین سر سفره غذا، همراه بقیه خانواده بنشیند.
- به او آموزش دهید که چگونه دکمه، زیپ و قزن (قلاب) را ببندد؛ برای مثال از یک کتاب یا پارچه کهنه استفاده کنید.
- با او بازی لباس پوشیدن یا تلفن کردن را انجام دهید.
- به او اجازه دهید که جلوی آیینه بازی کند.
- هر وقت امکانش بود فرصت یک انتخاب را به او بدهید؛ مثلابپرسید: شما کدام میوه را دوست دارید موز یا سیب؟
برای تکامل کنترل عضلات درشت
- کودکتان را تشویق کنید که بدود، در آب بازی کند، لگد بزند، پرتاب کند و یک توپ بزرگ را بگیرد.
- با گرفتن دستانش به او نشان دهید که چگونه بالا و پایین بپرد.
- به او نشان دهید که چگونه تعادل خود را روی یک پا حفظ کند.
- به او نشان دهید در حالی که از موسیقی لذت میبرد، چگونه دست بزند، برقصد و بچرخد.
برای تکامل کنترل عضلات کوچک و حل مسائل
- کودک خود را تشویق کنید که با شکلها و اندازههای مختلف بازی کند؛ برای مثال سوراخهایی با اندازهها و شکلهای متفاوت در بالای جعبه کفش درآورید. به کودک خود اشیایی بدهید که درون این سوراخها بیندازد.
- خمیر بازی یا خا ک رس تهیه کنید و به کودک اجازه دهید که آنها را با بریدن، فشردن و کشیدن به شکلهای مختلف درآورد. )دستور تهیه خمیر بازی: یک قاشق چایخوری روغن + یک فنجان آب +دو فنجان آرد + سه چهارم قاشق چایخوری نمک(
کمک به رشد در 2 تا 3 سالگی
برای تکامل مهارتهای زبان و درک
- روزانه قصه بخوانید، با همدیگر شعر بخوانید، مثل «عروسک قشنگ من…» یا «یه توپ دارم قلقلیه…».
- به حرفهای کودکتان گوش دهید، حتی ا گر گفتههایش معنی و مفهومی نداشته باشد به او فشار نیاورید.
- به کودکتان کمک کنید تا نام و نام خانوادگی خود را یاد بگیرد. به او کمک کنید تا رنگها، اسامی حیوانات،گیاهان ولباسها را یادبگیرد.
- قصههای واقعی در مورد خودش بگویید، یا قصههای جدیدی بسازید.
- قصههایی که او میگوید را بنویسید، سپس نوشتهها را برای کودکتان بخوانید.
برای تکامل مهارتهای شخصی و اجتماعی
- کودکتان را تشویق کنید بدون هیچ کمکی از جانب شما، لباسهایش را بپوشد.
- به او اجازه دهید که به شما در کارهای خانه کمک کند، برای مثال از او بخواهید که لباسها و اسباببازیها را جمع کند.
- به کودکتان اجازه دهید گاهی لباسهای قدیمی بزرگترها را به تن کند.
برای تکامل کنترل عضلات درشت
- به او نشان دهید که چگونه یک توپ بزرگ را بطرف شما بیندازد. سپس به گونه ای که او بتواند بگیرد، توپ را به طرفش بیاندازید.
- او را به دویدن، بالارفتن، پریدن، حفظ تعادل و توپ بازی تشویق کنید.
- او را تشویق کنید تا بازیهایی مانند: خزیدن کماندویی، نوک پنجه راه رفتن، پرش خرگوشی در زیر میز، دور صندلی و روی بالش را انجام دهد.
- به او اجازه دهید که یاد بگیرد چگونه یک سه چرخه را پا بزند.
برای تکامل عضلات کوچک و حل مسائل
- بازی جورچین انجام دهید. (جور کردن رنگها و شکلها)
- به او یاد دهید قطعات را از هم جدا کند و دوباره آنها را کنار یکدیگر بگذارد.
- او را تشویق کنید که با پازلها، بلوکها و اسباب بازیهایی که درون هم میروند، بازی کند.
- به او یک شانه خالی تخم مر غ، که داخلش به چند قسمت تقسیم شده، بدهید و تشویق کنید که شکلها و رنگهای مختلف را در آن فضاها دستهبندی کند.
- تطبیق بین شکل یک شی و خود شی را به او نشان دهید، مثل نقاشی کردن توپ از روی یک توپ واقعی.
- به او نشان دهید که چگونه اشیا را دستهبندی کند، یکی، دو تایی، سه تایی و… بعد از او بپرسید تعداد اشیا در هر گروه چند تا است و کمک کنید تا آنها را بشمارد.
- به او بلوکهای بزرگ مهد کودکی بدهید تا بازی کند.
- به او یاد دهید که چگونه یک دایره، خط و غیره بکشد.
کمک به رشد در 4 سالگی
برای تکامل مهارتهای زبانی و درک
- به کودک اجازه دهید که از کتابهای دلخواهش برای شما قصه بگوید.
- بازی گوش دادن و حدس زدن را انجام دهید. برای مثال صدای حیوانات مختلف را درآورید، و به او اجازه دهید که آن صداها را حدس بزند که مربوط به کدام حیوان است.
- سؤالات کودکان را تحسین کنید؛ صبور باشید و با کلماتی ساده جواب بدهید.
برای تکامل مهارتهای شخصی و اجتماعی
- به کودکتان اجازه دهید که وعدههای غذایی و میان وعدهها را درست و کامل سرو کند.
- کودکتان را به باغ وحش، کتابخانه، موزهی بچهها یا مکانهایی که مراسم خاص جهت کودکان همسن و سال او هست، ببرید.
برای کنترل عضلات درشت
- به کودکتان اجازه دهید که در کارهای خانه به شما کمک کند.
- با صندلی، میز و جعبهها برایش مانع بسازید تا بتواند راه خودش را از میان آنها پیدا کند.
- او را به رقصیدن با موسیقی، حرکات موزون و اجرای دستورات تشویق کنید.
برای تکامل کنترل عضلات کوچک و حل مسائل
- به کودکتان اجازه دهید تا خمیر بازی کند.
- به او اجازه دهید که کاغذ را ببرد، یا پاره کند و آن تکهها را بر روی کاغذ دیگری بچسباند.
- به او اجازه دهید که مایعات را درون فنجانهای بزرگ بریزد.
- برای رسم حروف و شکلها از طراحیهای «نقطهچین را دنبال کن» استفاده کنید.
کمک به رشد در 5 سالگی
برای تکامل مهارتهای زبان و درک
- هر روز برای او کتاب بخوانید و به کودکتان در خواندن کتاب کمک کنید.
- به او کمک کنید تا علائم خیابانی و برچسب چیزها را بخواند.
- به او نام خانوادگی، شماره تلفن و آدرس را یاد دهید.
برای تکامل مهارتهای شخصی و اجتماعی
- اجازه دهید که یک دوست داشته باشد تا با او بازی کند.
- بازی «حدس بزن» با او انجام دهید. برای مثال وانمود کنید که کاری را انجام میدهید و از او بخواهید که کار شما را حدس بزند.
- در مورد غذاهای سالم به او آموزش دهید.
- به او نشان دهید که چگونه تلفن جواب دهد و چگونه در موارد ضروری تلفن بزند.
- او را تشویق کنید که به خودش و خانوادهاش اهمیت دهد. وظیفهای مانند جمع کردن لباسهای چرک، به او بدهید.
- به او کمک کنید، چگونه با دیگران سازگاری داشته باشد؛ شریک شدن و بده بستان را یاد بگیرد.
- کاری کنید تا خودش لباسهایش را انتخاب کند.
برای کنترل عضلات درشت
- به کودکتان اجازه دهید که پریدن، بالا رفتن، جا خالی دادن را تمرین کند.
- به او اجازه دهید تا دوچرخه سواری با چرخهای کمکی را یاد بگیرد.
برای کنترل عضلات کوچک و حل مسائل
- به کودک اجازه دهید تا کاری را در خانه؛ مثل چیدن میز در وقت غذا، انجام دهد.
- به او کمک کنید تا رسم حروف و اعداد را تمرین کند.
- او را تشویق کنید تا لباسش را بپوشد و درآورد و به او بستن بندهای کفشش را یاد دهید.
منبع: کتاب تقویت تکامل در اوایل کودکی (انتشارات اندیشه ماندگار)
نویسندگان: دوریا سینو، الما شرف الدین، محمد میکاتی
مترجمین: مژگان توسلی، محمد مهدی منزوی، فریبا ظفری، سیف اله حیدرآبادی